Kervansaray

Holün avluya bakan yüzünde ve girişin her iki yakasında üstleri tonozla örtülü altışar oda sıralanır. Asıl kapalı kısmın üstü ise, sade ayaklar üzerine basmakta olan üç sıra tonozla örtülmüştür. Hanın, bir tanesi iç han giriş kapısının üzerinde, diğeri avlu giriş kapısının üzerinde olmak üzere iki kitabesi mevcuttur. Bir çizgi üzerinde sıralanmış dükkânların, külliye halinde yer aldığı bir yapıdır.

Batıdan gelerek Kayseri ve Sivas üzerinden Malatya’ya ve buradan da Diyarbakır üzerinden Doğu-Güneydoğu Anadolu ve Irak’a giden yani ipek yolunu kapsayan ticari yollar üzerinde bulunan bu kervansaray, o dönemlerde şehrin ticari yoğunluğunu göstermesi açısından önem taşır. Ticari olduğu kadar askerî fonksiyonu da bulunan han, oldukça sağlam bir temel üzerine kurulmuştur. 2007-2010 yılları arası yapılan restorasyonda kervansarayın ön yüzünü çevreleyen dükkânlar kaldırılmış; mescit bölümü, revaklar, havuz bölümü ve duvarlar restore edilmiştir.

Silahtar Mustafa Paşa Kervansarayı günümüzde, çocuklara verilen resim, ebru, çini, seramik, tezhip, minyatür, hüsnü hat, bağlama, keman, piyano ve ney eğitimi gibi faaliyetler için kullanılmaktadır. Bunun yanı sıra Kervansaray’ın içinde ve oldukça geniş olan olan avlusunda birtakım kültürel ve sanatsal aktivitelerle birlikte resmi etkinlikler de gerçekleştirilmektedir. Bu ihtişamlı yapı Malatya’nın ve Battalgazi ilçesinin sosyo-kültürel yaşantısında önemli bir merkez haline gelmiş olup, haftanın her günü, 09.00-17.00 saatleri arası da ziyaretçilere açıktır.

 
Günümüzde sosyal ve kültürel etkinlikler için kullanılmaktadır. 2005 yılından beri Uluslararası Kervansaray Buluşması Melita’dan Battalgazi’ye Tarih-Arkeoloji-Kültür ve Sanat Günleri etkinlikleri burada yapılmaktadır. Bu kapsamda Sanat Çalıştayları, Seminer, Panel, Konferans, Konser, Folklor Gösterileri, Defileler, Sergi, Work Shop çalışmaları, Resim, Geleneksel El Sanatları (Hat, Ebru, Ahşap Oymacılığı, Cam İşleme Sanatı, Takı Tasarım, Seramik) ve Sportif Etkinlikler yoğun halkın katılımı ile gerçekleştirilmektedir. 

 
Nasıl Gidilir: Battalgazi ilçesine bağlı Eskimalatya denilen bölgede yer alan Kervansaray, şehir merkezine yaklaşık 10 km lik bir mesafede bulunmaktadır. Şehir merkezi çevre yolu üzerinden toplu taşıma araçlarıyla kolaylıkla ulaşım sağlanmaktadır.